۴ اشكال برقي رايج در خانه كه خودتان مي‌توانيد رفع كنيد
وسايل برقي هم مانند هر وسيله‌ي ديگري به مرور زمان فرسوده شده و نياز به بررسي و تعمير دارند. بعضي از تعميرات برق را نمي‌توانيد در خانه انجام دهيد،
مثلا تعمير جاروبرقي در خانه شبيه به ديوانگي است. اما تعميرات برق وقتي مربوط به اتصالات كوچك و ساده باشد، انجام اين كار در خانه امكان‌پذير است. امروز در ديجي‌كالا مگ مي‌خواهيم تعميرات برق مربوط به ۴ اتصال برقي كه به راحتي در خانه قابل انجام است را به شما آموزش دهيم. البته نبايد فراموش كنيد كه اگر مشكل جدي بود يا متوجه اشكال در سيم‌كشي داخلي شديد حتما موضوع را به بخش خرابي‌هاي اداره‌ي برق، به شماره‌ي ۱۲۱، اطلاع دهيد تا كارشناسان براي رفع مشكل به خانه‌ي شما مراجعه كنند.
۱. تعويض دوشاخه‌ي برق
دوشاخه‌ها به دليل اينكه دائم به پريز وصل شده و جدا مي‌شوند بسيار آسيب‌پذيرند. ممكن است در اثر فشار وسايل شكسته شوند يا به دليل نوسان جريان برق ذوب شده يا بسوزند. در صورتي كه دوشاخه‌اي در خانه آسيب ديده است به روش زير آن را عوض كنيد.
يك دوشاخه شبيه به دوشاخه‌ي قديمي تهيه كنيد. دوشاخه‌ها پلاگين‌هاي مختلفي دارند، بهتر است در زمان خريد، دوشاخه‌ي قديمي را به فروشنده نشان دهيد تا دوشاخه‌اي با كاركرد دوشاخه‌ي قديمي به شما بدهد. فراموش نكنيد كه ميزان آمپ هر دو بايد با هم يكي باشد، اين موضوع روي برچسب يا جعبه‌ي دوشاخه نوشته شده است.
تعويض دوشاخه يكي از راحت‌ترين تعميرات برق است. دقت كنيد كه برچسب‌هاي رنگ‌بندي سيم در دوشاخه با رنگ‌بندي سيم‌هاي داخلي كابل شما مطابقت داشته باشد. بعضي از آن‌ها سياه و سفيد و بعضي رنگي هستند. اگر دوشاخه برچسب رنگ‌بندي نداشت پيچ‌هاي داخل آن را بررسي كنيد، با توجه به جنس آن‌ها مي‌توانيد سيم‌ها را وصل كنيد. سيم برق مشكي به پيچ برنجي نارنجي و سيم خنثي و سفيد به پيچ نقره‌اي متصل مي‌شود. سيم ارت (earth) هم كه سبز رنگ است به پيچ سبز متصل مي‌شود. دقت كنيد كه سيم‌ها را به پيچ‌هاي درست وصل كنيد تا دوشاخه درست كار كند و به دستگاه شما آسيب نرساند.
سيم‌هايي كه داخل دوشاخه به پيچ‌ها مي‌بنديد نبايد به هم اتصال پيدا كرده باشند.
براي وصل كردن سيم‌ها اول رشته‌هاي فلزي نازك داخلي آن را به هم بپيچانيد تا محكم در هم تنيده شوند، سپس آن را در جهت عقربه‌ي ساعت به دور پيچ چرخانده و سپس پيچ را به آرامي در جاي خود محكم كنيد. وقتي كار اتصال تمام شد سيم‌ها را از شكاف مخصوص كه در انتهاي دوشاخه قرار دارد بگذرانيد. پيچ‌هاي ترمينال دور سيم‌ها را هم در جهت عقربه‌ي ساعت محكم كنيد تا در جاي خود ثابت بمانند. توجه داشته باشيد كه بعد از بستن ترمينال هيچ رشته سيمي نبايد از آن بيرون باشد.
هر دو قسمت روكش محافظ دوشاخه را روي هم قرار دهيد، به شكلي كه كابل اصلي از شكاف انتهاي آن بيرون آمده و تحت فشار نباشد. پيچ‌هاي روكش را هم در جهت عقربه‌هاي ساعت بچرخانيد تا هر دو قسمت به هم متصل شوند. مراقب باشيد كه پيچ‌ها را محكم نبنديد چون باعث خرد شدن ترمينال يا آسيب ديدن روكش سيم‌هاي داخلي شده و خطرآفرين باشد.
جريان برق مدار يكي از پريزها را قطع كنيد و سپس دوشاخه را به آن متصل كنيد. با اين كار مي‌توانيد در ايمني كامل استفاده از دوشاخه را امتحان كنيد. اگر دوشاخه به سختي در پريز رفت يا در زمان وارد يا خارج كردن دچار مشكل شد، بايد پيچ‌ها را بررسي كنيد يا يك دوشاخه‌ي ديگر را جايگزين كنيد.
حالا جريان برق را وصل كنيد و دوشاخه را به پريز وارد كنيد. اگر متوجه صداي خش‌خش، دود يا هر اتفاق غيرمعمولي شديد بلافاصله جريان برق را قطع كنيد، سپس دوشاخه را از پريز خارج كنيد. فراموش نكنيد تا قبل از قطع كردن جريان برق نبايد به سيم يا دوشاخه دست بزنيد چون ممكن است اتصالي داشته باشد و شما با لمس آن دچار برق گرفتگي شويد.
اگر سيم و دوشاخه سالم بود اما هنوز جريان برق در آن جريان پيدا نمي‌كرد ممكن است مشكل از سيم‌كشي خانه باشد. پريزها، كابل‌هاي داخلي و سيم‌كشي ساختمان پس از مدتي فرسوده شده و به تعمير يا تعويض نياز دارند. براي اين كار حتما از يك متخصص كمك بگيريد.
۲. تعمير سيم برق
سيم‌هاي برق مثل هر وسيله‌ي ديگري به مرور زمان فرسوده مي‌شوند. ممكن است بر اثر فشار وسايل خانه يا برخورد وسايل تيز آسيب ببينند يا توسط حيوانات خانگي جويده شوند. بالاخره زماني فرا مي‌رسد كه بايد سيم برق را تعمير كنيد. ممكن است بگوييد كه مي‌توانيد سيم‌هاي آسيب ديده را با سيم جديد جايگزين كنيد اما با يك حساب سرانگشتي متوجه مي‌شويد كه انجام تعميرات برق در خانه خيلي ارزان‌تر از تعويض قطعه‌ي آسيب‌ديده است و با اين كار مي‌توانيد در هزينه‌هاي خانه صرفه‌جويي كنيد.
ساده‌ترين راه تعمير يك سيم برق اين است كه قسمت آسيب ديده را قطع كنيد و به قسمت سالم يك دوشاخه‌ي جديد وصل كنيد. اما اگر نمي‌خواهيد سيم كوتاه شود بايد كمي لحيم‌كاري را براي محكم‌تر كردن اتصالات در برنامه‌ي كاري خود قرار دهيد. در ادامه با روش تعمير سيم برق آسيب ديده آشنا مي‌شويد.
اگر دوشاخه در پريز قرار دارد آن را از پريز خارج كنيد تا جريان برق در سيم قطع شود. مراقب باشيد كه در زمان جدا كردن دوشاخه، با قسمت لخت شده و آسيب‌ديده‌ي سيم تماس پيدا نكنيد، ممكن است دچار برق گرفتگي شويد. اگر سيم آسيب ديده مربوط به سيم‌رابط است وسايلي كه به آن متصل است را هم جدا كنيد. اگر سيم در ديوار كار شده و قسمت بيروني آن آسيب ديده است لازم است كه قبل از انجام هر كاري فيوز را قطع كنيد.
اگر سيم خيلي آسيب ديده يا شكستگي دارد بهتر است يك سيم جديد بخريد.
ظاهر سيم را بررسي كنيد تا نقاط آسيب ديده، شكسته يا پوسيده شده را پيدا كنيد. روي تمام قسمت‌هاي روكش پلاستيكي روي سيم دست بكشيد تا كوچك‌ترين آسيب‌ها هم پيدا شوند. شاخه‌هاي دوشاخه را هم بررسي كنيد، ممكن است شكسته، سوخته يا ذوب شده باشند. قسمت‌هاي آسيب ديده را علامت‌گذاري كنيد. معمولا سيم‌هاي خيلي قديمي پر از شكستگي هستند و اتصال مجدد آن‌ها به هم ايمن نخواهد بود، پس بهتر است به جاي اين كار يك سيم جديد بخريد و سيم‌هاي قديمي را به ايستگاه بازيافت زباله تحويل دهيد.
آسيب‌هاي سطحي و ناچيز را با كمك چسب برق پوشش دهيد. براي اطمينان بهتر است روي هر قسمت چندين لايه چسب برق بكشيد تا علاوه بر ايمن شدن، در برابر خم‌شدگي مقاوم شود. اگر روكش از بين رفته و سيم فلزي هم فرسوده شده است بايد قسمت آسيب ديده را جدا كنيد و دو سر سيم سالم را به هم وصل كنيد.
براي وصل كردن دو قسمت سيم يا پوشش قسمت‌هايي كه آسيب سطحي دارند مي‌توانيد از روكش حرارتي PVC استفاده كنيد. روكش را روي قسمت آسيب ديده قرار داده و با كمك حرارت ملايم سشوار آن را گرم كنيد تا به آرامي كوچك شده و روي قسمت آسيب ديده محكم شود.
اگر به روكش PVC دسترسي نداريد مي‌توانيد از يك ني پلاستيكي نوشابه استفاده كنيد.
با كمك يك سيم‌چين يا انتهاي انبردست قسمت آسيب ديده را برش داده و جدا كنيد. حدود ۲ سانتيمتر از روكش سر هر قسمت از سيم سالم را جدا كنيد. اين كار را با احتياط و به كمك انبردست انجام دهيد تا قسمت فلزي آن آسيب نبيند. اگر انبردست نداريد اين كار را با احتياط به كمك يك چاقو انجام دهيد. قسمت‌هاي لخت سيم را به هم وصل كنيد. فراموش نكنيد كه بايد رشته‌ي سيم را به سيم متناظر خود در قسمت ديگر وصل كنيد. حالا با كمك چسب برق و روكش PVC آن را پوشش دهيد.
۳. تعويض پريز برق
پريزهاي برق در طول سال‌ها استفاده و اتصال هر روزه‌ي دوشاخه‌ها فرسوده شده و در نهايت غيرقابل استفاده مي‌شوند. آسيب‌هايي پريز شامل ايجاد ترك در قسمت وصل كردن دوشاخه، نمايان شدن علائم سوختن روي پلاستيك، جدا شدن سيم‌ها از قسمت داخلي آن و قطع شدن برق مي‌شود. در صورت مشاهده‌ي هر كدام از اين علائم بهتر است پريز را عوض كنيد تا اتفاق خطرناكي پيش نيايد. عوض كردن پريز بسيار ساده است و در چند مرحله مي‌توانيد آن را انجام دهيد.
قبل از انجام هر گونه تعميرات برق جريان برق را قطع كنيد. براي اين كار مي‌توانيد فيوز اصلي را خاموش كنيد يا با كمك جعبه‌ي پريز داخلي، برق مداري كه پريز در آن قرار دارد را قطع كنيد. حالا صفحه‌ي پلاستيكي را از ديوار جدا كنيد و سپس جعبه‌ي اصلي، كه سيم‌ها در آن قرار دارند، را از ديوار خارج كنيد.
سيم‌هاي متصل به پريز را باز كنيد. سيم‌ها را بررسي كنيد و مطمئن شويد كه آسيب نديده‌اند. حدود ۲ سانتيمتر از سيم را ببريد و پوشش عايق سر هر سيم، كه هنوز به سيم‌كشي داخل ديوار متصل است، را به اندازه‌ي ۲ سانتيمتر جدا كنيد تا رشته‌هاي فلزي سيم ديده شوند.
سيم‌ها را در سوراخ‌هاي جعبه‌ي داخلي پريز جديد قرار داده و با كمك پيچ‌ها، آن‌ها را در جاي خود ثابت كنيد. براي ايجاد ايمني بيشتر مي‌توانيد روي آن‌ها را با چسب برق هم بپوشانيد. جعبه را داخل ديوار و قاب پريز را روي ديوار قرار دهيد. پيچ‌هاي قاب را به آرامي و بچرخانيد تا كاملا به ديوار متصل شود.
جالا جريان برق را وصل كنيد و با كمك يك دستگاه تست ولتاژ جريان برق داخل پريز را بررسي كنيد. جريان برق بايد حدود ۱۲۰ ولت باشد. اگر پس از تعويض پريز هنوز برق جريان نداشت ممكن است سيم‌كشي داخلي دچار مشكل شده باشد. براي تعمير سيم‌كشي داخلي حتما از يك متخصص كمك بگيريد يا با شماره‌ي بخش خرابي اداره‌ي برق (۱۲۱) تماس بگيريد.
۴. تعمير زنگ در ورودي
زنگ در ورودي هم مثل هر وسيله‌ي ديگري پس از گذشت سال‌ها استفاده دچار مشكل مي‌شود و نياز به رسيدگي دارد.
